اسرائیل؛ ناكام در شكست مذاكرات

آرمان ملی آنلاین - علیرضا پورحسین: در این روزها آن چیزی که پیرامون گفت‌و‌گوهای وین مطرح مـی‌شود این است که آمریکا و ایـــران هر دو می‌خواهنــد به نحـــوی به توافق بازگردند که البته در راستای منافع خودشان باشد. در این حین حمله به نیروگاه نطنز آن چیزی بود که اما‌و‌اگرهای زیادی را در میانه مذاکرات به‌وجود آورد و بعضا از این اقدام برای اخلال در مذاکرات یاد شد و برخی نیز این اقدام صهیونیست‌ها را خط و نشان آنها برای بایدن قلمداد کردند اما لزوما مانعی برای دیپلماسی نخواهد شد. شبکه هسته‌ای ایران پیش از این نیز مورد حمله قرار گرفته بود و با این وجود، دو طرف آمریکا و ایران توانستند به توافق هسته‌‌ای دست یابند. مشخصا اروپا نیز از این پس این نگرانی را دارد که مساله بازرسی پس از چنین اقدامی همچنان پابرجا خواهد بود و خواهد توانست آنطور که باید به انجام برسد یا خیر. ایران تا همین الان هم مقررات بازرسی‌ها را محدود کرده است. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که مسئول این بازرسی‌هاست، درباره برخی عدم‌همکاری‌ها با ایران در تماس بوده است. اینکه برنامه هسته‌ای ایران از این پس چگونه پیش می‌رود یک مساله است و اینکه آنها را برای بازرسی‌های منظم باز کند یک مساله دیگر است، اما شاید در این میان باز هم تنشی سیاسی روی دهد و اعضای برجام برای بازرسی از مراکز ایران سختگیری‌هایی را در دستور کار قرار دهند. در راستای بررسی این مساله «آرمان ملی» گفت‌و ‌گویی با علی بیگدلی، کارشناس مسائل بین‌الملل داشته است که در ادامه می‌خوانید.
تاثیر اتفاقات نطنز بر روند دیپلماسی در این روزها چه خواهد بود؟
خرابکاری در نطنز تاثیر منفی بر مذاکرات نمی‌گذارد و نباید در این خصوص نگران بود. ایران نباید مغلوب این شرایط شود و باید همانند جلسات اخیر، در جلسات هفته آینده حاضر شویم و نباید به هیچ‌وجه این دو موضوع را به یکدیگر مرتبط کرد. شرایط جامعه ما به‌گونه‌ای است که باید همواره بر حفظ صلح و آرامش تاکید کنیم و نباید در دام برخی کشورها خود را گرفتار کنیم. رژیم صهیونیستی یک مسیری را ترسیم کرده است و می‌خواهد ایران را به درون آن بکشد و ما نباید به این امر تن بدهیم. ایران باید تمرکز خود را روی برجام گذاشته زیرا بزرگ‌ترین معضل ما امروز مسائل اقتصادی است و باید روی این موارد تمرکز کنیم. رژیم صهیونیستی به دنبال این است که مواردی را به برجام اضافه کند و حداقل انتظار آنها این است که این رژیم و کشورهای عربی نیز در برجام دخیل شوند.
ایران باید در این حین به چه مواردی توجه داشته باشد؟
باید توجه کرد که ادامه مذاکرات بزرگ‌ترین شکست برای صهیونیست‌هاست و باید در همین راستا نیز گام برداریم. آنچه به نظر می‌رسد امروز مذاکرات را به نتیجه نمی‌رساند، سطح بالای انتظارات ایران است. ایران باید هوشمندانه عمل کند و نباید به‌گونه‌ای گفت‌و‌گوها پیش رود که فرصت‌ها از بین رود. مشخصا ایالات متحده نمی‌تواند امروز تمامی تحریم‌ها را علیه ایران لغو کند. باید توجه داشت که زمانی برجام عملیاتی شود دیگر مانعی جز عدم‌حضور ایران در FATF وجود ندارد و باید روی این مورد نیز تمرکز کرده و هر چه سریع‌تر این مشکل را نیز برطرف کنیم. رغبت به سرمایه‌گذاری در ایران و ورود ارز و پول‌های ایران امروز در گرو همین موارد است و تا زمانی که ما این خودتحریمی‌ها را ملغی نکنیم نمی‌توانیم از مزایای گفت‌و‌گوها و برجام به صورت کامل بهره‌مند شویم. ایران در واکنش نشان دادن نیز باید هوشیارانه عمل کند تا طرف‌های مقابل مظلوم‌نمایی نکنند و همه تقصیرها به گردن ایران بیفتد. ایران باید در ابتدا برجام را در اولویت قرار دهد و به فکر حل‌و‌فصل آن باشد سپس به سراغ موارد دیگر رود. ایران نباید سطح انتظارات خود را به بالاترین حد ممکن رساند، بلکه باید این عرصه را نیز مدیریت کند. حل‌و‌فصل برجام می‌تواند دریچه‌ای باشد تا ایران به سایر موفقیت‌های لازم نیز دست یابد و بیش از پیش ایران را از تنگنا خارج کند. این اتفاق با رفتن ترامپ آغاز شده است و ایران ضرورت دارد امروز از این فرصت استفاده کند و هوشمندانه گام‌های بعدی خود را بردارد. قطعا هیچ کشوری جز خودمان امروز نمی‌تواند شرایط را سخت‌تر کند.
فارغ از این تنش‌ها به نظر شما مذاکرات وین، نتیجه مثبت در پی خواهد داشت؟
تهران و واشنگتن پذیرفته‌‌اند که در چارچوب گفت‌‌و‌گوهای وین هر یک به نوعی مشارکت کنند. دو طرف در طول ماه‌‌های گذشته دست‌‌کم انتظارات و حداقل و حداکثر خواسته‌‌های یکدیگر را ارزیابی کرده‌اند و با یک برنامه و نقشه راه برای راضی کردن طرف مقابل به پذیرش خواسته‌‌ها وارد این ساز‌و‌کار شده‌‌اند. علاوه بر نفس شکل‌‌گیری سازوکار دیپلماسی در وین، باید این را هم در نظر داشت که هم نمایندگان ایران و هم نمایندگان آمریکا گفت‌و‌گوهای جاری را مثبت توصیف می‌کنند که خود یک نشانه مثبت در مورد احتمال نتیجه‌‌بخش بودن رایزنی‌های فنی و کارشناسی در مورد بازگشت طرفین به تعهدات برجامی است. نکته مثبت دیگر در مورد این دور از مذاکراتی که در قالب کمیسیون مشترک برجام، به اضافه نشست‌های کارشناسی و فنی برای زمینه‌‌سازی اجرای تعهدات و بازگشت آمریکا به برجام آغاز شده است، این است که هیات ایرانی برای گفت‌وگو و رایزنی با مقام‌های کشور به تهران بازمی‌گردد. این یک نشانه دیگر است که انتظارات و نقشه راه برای بازگشت به تعهدات تبادل شده است و طرفین برای پذیرش یا ارائه نظر اصلاحی باید وقت بیشتری بگذارند و نتیجه را در مذاکراتی که دوباره از هفته آینده آغاز می‌شود در اختیار یکدیگر قرار دهند.