| کد مطلب: ۴۴۱۲۳۴
لینک کوتاه کپی شد

توافق موقت به مصلحت کشور نیست

جاوید قربان اوغلو - تحلیلگر مسائل بین‌الملل

توافق موقت به مصلحت کشور نیست

آرمان ملی آنلاین - در پی ادامه مذاکرات وین طی روزهای اخیر، خبری مربوط به توافق موقت از سوی آمریکایی‌ها اعلام شد که ظاهرا در پی پیشنهاد روس‌ها به ایران و البته با اطلاع آمریکایی‌ها انجام شده است. این بدان معناست که روس‌ها با هماهنگی و رایزنی با آمریکایی‌ها طرح توافق موقت را ارائه داده‌اند که مربوط به الان نیست و ماه‌هاست که در مورد این مسئله صحبت می‌شود. موضوعی که از دور جدید مذاکرات که دولت جدید از سر گرفته، مطرح شده و به علت مواضع سرسختانه از طرف ایران مطالبات حداکثری را در پی داشته است. از آن طرف هم پیش‌بینی می‌شد که شاید آمریکایی‌ها مواضع‌شان تندتر شده بود،ایده توافق موقت را مطرح کردند. درحقیقت مبنای توافق موقت بر این است حالا که نمی‌توان به احیای برجام به این زودی‌ها دست پیدا کنند، در قالب یک توافق موقت بین ایران و آمریکا، ایران قسمتی از تعهداتی که در برجام بوده را عملی کند و احتمالا هم تمرکز روی توقف 60درصد و 20درصد و تعیین تکلیف ذخایر ایران است. در قبال آن هم احتمالا یکسری گشایش‌ها از سوی آمریکایی‌ها پیشنهاد شود که گام اول است. گشایش‌هایی نظیر آزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران و احتمالا باز کردن یک مقدار فروش نفت ایران و نه همه آن و یا برخی اقداماتی که در حوزه‌های کشتیرانی است که تا جزئیات آن مشخص نشود، قابل گمانه‌زنی نیست. به یاد دارم طی ماه‌های گذشته که یکی از روزنامه‌ها این موضوع را به بحث گذاشت و چند نفر از کارشناسان شرکت کرده بودند، اشاره کردم که توافق موقت به نفع ایران نیست و باید روی مسئله احیای کامل برجام تمرکز کنیم. همان‌طور که در سال 2015 توافق شده بود و هر دو طرف به تعهدات خود براساس برجام برگردند و به آن عمل کنند. علت مخالفتم نه به‌خاطر اینکه ما چه می‌دهیم و چه می‌گیریم که البته مسئله مهمی است ولی مهمتر از آن اینکه به دست خودمان توافقی که بعد از 22 ماه مذاکرات بسیار فشرده به دست آوردیم و مورد تایید سازمان ملل قرار گرفت و قطعنامه 2231 را در پی آن داشتیم و همه طرف‌ها هم آماده اجرا بودند. و با بدعهدی آمریکایی‌ها و خروج ترامپ از برجام به دست‌انداز افتادن برجام را منجر شد. والا ما تا مدت‌های مدیدی بعد از خروج ترامپ از برجام و تا هنوز هم در برجام مانده‌ایم ولی زمانی که دیدیم هیچ راه چاره‌ای نداریم، با مطلع کردن طرف‌های مقابل براساس مفاد برجام یکسری اقدامات در قالب پروتکل‌هایی که قبلا تعهد داده بودیم، انجام دادیم. الان هم علت اینکه آمریکایی‌ها به این قضیه شیفت می‌کنند این است که نگران مسئله کاهش گریز هسته‌ای ایران هستند که برای آمریکایی‌ها مهم است که به چند هفته یا چند ماهی رسیده است و در برجام حداقل یک سال پیش بینی شده بوده که آمریکایی‌ها در چارچوب عدم اشاعه و هدفی که در برجام دنبال می‌کردند که ایران بتواند به تکنولوژی هسته‌ای دست پیدا کند را مهار کنند. ولی به خاطر حماقتی که ترامپ کرد و با توانایی‌های علمی که داشتیم به این نقطه رسیدیم و برای ما به تعبیری این است که ضررهایش را دیدیم و باید از منافعش استفاده کنیم. یعنی به عنوان یک ابزار چانه‌زنی است و آمریکایی‌ها به شدت مهار ما را دنبال می‌کنند. اما اگر قرار است ما به عقب برگردیم، آمریکایی‌ها هم باید به عقب برگردند که همان بازگشت به برجام 2015 است. علت مخالفتم که عنوان می‌کردم توافق موقت به مصلحت ایران نیست، این موضوع است وگرنه اگر ایران و آمریکا به توافق 2015 بازگردند در اینصورت نباید غنی‌سازی 60درصد داشته باشیم و 20درصد هم در مقداری که در برجام پیش‌بینی شده، باشد. بنابراین در یک چارچوب کلی توافق موقت را به نفع خودمان نمی‌دانم. از طرفی تاکنون از طرف دولت ایران واکنشی درباره گزارش روس‌ها که چنین پیشنهادی دادند، منعکس نشده که به نظر می‌رسد نقص کار دولت ماست که اطلاع‌رسانی به موقع نمی‌کند که دیگران بر اطلاع‌رسانی بر ما پیشی می‌گیرند. البته ایران قبلا توافق موقت را رد کرده بود منتها آن زمان این توافق به پیشنهاد آمریکایی‌ها بود و الان تفاوتش با آن زمان این است که روس‌ها چنین چیزی را به ایران پیشنهاد کردند که آمریکایی‌ها هم در جریان هستند. درحقیقت معنای چنین پیشنهادی این است که آمریکا و روسیه در این مسئله موضع مشترکی دارند و ایران باید به این مسئله پاسخ دهد که آیا واقعا روس‌ها چنین کاری کردند و اگر کردند هدفشان از چنین کاری چیست؟ چون به هر حال تابحال فرض بر این بوده که چین وروسیه در جهت اینکه ما دنبال احیای برجام باشیم براساس آنچه در 2015 به‌دست آمده با ما همنظر و همسو هستند. حداقل توئیت‌هایی که اولیانوف می‌زد یا موضع‌گیری‌هایی که چینی‌ها مبنی بر اینکه ایران باید از همان شش دور مذاکرات شروع کند و هدف این است که دو طرف به تعهدات برجامی 2015 بازگردند. چینی‌ها و روس‌ها از این موضع حمایت می‌کردند اما الان این پدیده جدیدی است که روس‌ها توافق موقت را به ایران پیشنهاد کنند. البته شاید دلیلش این باشد که روس‌ها هم دسترسی به توافق را بین ایران و آمریکایی‌ها به علت همان پرانتزها که فعلا باز است و پیشرفت را بسیار کند کرده، به این زودی‌ها در دسترس نمی‌بینند وهم به‌خاطر اینکه مشکل مالی از ایران حل شود و هم نگرانی‌های آمریکا مرتفع شود، چنین پیشنهادی را مطرح کردند که به نظر نمی‌رسد به مصلحت کشور باشد.

ارسال نظر

هشتگ‌های داغ

آخرین اخبار

پربازدیدترین اخبار