آرمان ملی آنلاین - علیـرضـا پورحسین: جلسه شورای حکام در خصوص ایران به یکی از مهم‌ترین مباحث عرصه بین‌الملل در روزهای اخیر بدل شده است. در این خصوص چهارشنبه شب یا پنجشنبه صبح درباره پیش نویس قطعنامه ارائه شده به شورای حکام، توسط آمریکا، آلمان، فرانسه و انگلیس رأی‌گیری خواهد شد. در این میان طبق برخی شنیده‌ها، لحن این پیش نویس ملایم است و در آن هیچ اشاره‌‌ای به ارجاع موضوع به شورای امنیت سازمان ملل نشده است. پیش نویس قطعنامه انگلیس، فرانسه، آلمان و آمریکا علیه ایران سه‌شنبه به نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه شده است. نشست فصلی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز دوشنبه در وین، مقر این سازمان آغاز شده است که ایران، اوکراین، موضوعات پادمانی، اجرای پادمان‌ها در کره شمالی و همکاری‌‌های فنی از موضوعات مورد اصلی در این دور از نشست خواهد بود. این در حالی است که وزیرخارجه قطر بار دیگر تاکید کرده است که برجام تمام نشده و همچنان می‌توان در مسیر احیای آن گام برداشت. در راستای بررسی این مساله «آرمان‌ملی» گفت‌وگویی با علی بیگدلی، تحلیلگر ارشد مسائل روابط خارجی داشته است که در ادامه می‌خوانید:
صحبت‌های وزیرخارجه قطر در خصوص اینکه برجام هنوز شکست نخورده و تلاش می‌کنند تا راهی دیپلماسی در این خصوص ایجاد کنند، با چه اهدافی مطرح شده است؟
مسئولان قطری در هفته‌های اخیر تلاش‌های زیادی کرده‌اند تا برجام احیا شود و بتوانند اختلافات میان ایران و آمریکا را کاهش دهند اما تاکنون موفق نبوده‌اند. مشخصا در برهه‌ای از زمان قرار گرفته‌ایم که طرفین حاضر نیستند از مواضع خود کوتاه بیایند و به همین علت کار برای قطر در خصوص میانجیگری سخت خواهد بود. در چنین شرایطی این اظهارات مسئولان قطری با هدف آرام کردن فضای جلسه شورای حکام است تا اتفاق خاصی در این جلسات رخ ندهد. احتمالا امروز یا فردا در خصوص پرونده ایران رأی‌گیری می‌شود و به نظر می‌رسد که یک قطعنامه نیز علیه ایران صادر خواهد شد. در این قطعنامه به ایران صرفا اخطار داده می‌شود زیرا غرب نیز نمی‌خواهد پنجره مذاکرات با ایران بسته شود و همچنان تمایل دارد تا از طریق دیپلماسی مسائل خود را با ایران حل و فصل کند. همه چیز به نحوی پس از جلسه شورای حکام بار دیگر آغاز خواهد شد و اگر در ماه‌های آتی بار دیگر توافق صورت نگیرد، شاید تحرکات سیاسی غربی‌ها علیه ایران بیشتر شود. قطر در هفته‌های اخیر همواره به دنبال آرام کردن شرایط بوده و شاید در این خصوص نیز مشورتی با مقامات ایرانی داشته و پس از آن اظهارنظر کرده باشند. باید توجه داشت که قطر جزو معدود کشورهایی است که هم مورد اعتماد ایران است و هم مورد اعتماد آمریکاست و در این خصوص معمولا وارد عرصه می‌شود. باید توجه داشت که اگر کشورهای دیگر نیز بخواهند ایران را محکوم کنند، ایران نیز ابزاری در اختیار دارد که یکی از آن‌ها غنی سازی فراتر از 60 درصد است و نسل ششم سانتریفیوژها را نصب کند. با این وجود ایران نیز تمایل دارد تا از مسیر دیپلماسی مسائل حل و فصل شود.
بایدن جهت تشدید فشارها به ایران به منطقه خاورمیانه سفر می‌کند؟
باید توجه داشت که بایدن جهت پیروزی در انتخابات و موفقیت دموکرات‌ها به مواردی نیاز دارد که یکی از آن‌ها حل بحران اوکراین است. مشخصا مساله اوکراین برای آمریکا مهم‌تر از مساله برجام است و تلاش خواهند کرد تا در ابتدا آن موضوع را حل و فصل کنند. سفر بایدن به منطقه نیز نشان می‌دهد که به نحوی پس از موضوع اوکراین، مساله خاورمیانه نیز برای دولت بایدن اهمیت دارد و به نحوی به دنبال یک هماهنگی هستند تا با مدیریت عرصه بتوانند از جنبه‌های انتخاباتی آن نیز استفاده کنند. شرایط دولت بایدن نیز مطلوب نیست و نمی‌خواهد وقت خود را معطوف به حل مساله برجام کند بلکه می‌خواهد مسائلی که بیشتر بر انتخابات ایالات متحده آمریکا تاثیر دارد را زودتر حل و فصل کند.
تا چه میزان احتمال دارد پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع داده شود؟
اگر بنا به صدور قطعنامه باشد، یک قطعنامه اخطاری خواهد بود، نه تنبیهی. سفر رافائل گروسی به تل آویو سفر مهمی بود. اگر چه هنوز به صورت دقیق معلوم نیست که او چرا و با چه هدفی به این سفر رفته اما انجام این سفر نشان می‌دهد که سیاست هماهنگی علیه ایران شکل گرفته و امید چندانی به احیای برجام نیست. باید توجه داشت که در صورت عدم احیای برجام ما با واکنش‌‌های بسیاری مواجه می‌شویم. ایران هم اگر بخواهد دست به واکنش بزند باید غنی سازی را افزایش دهد. لذا شرایط خیلی سخت است و باید هوشمندانه گام برداشت. باید توجه داشت که نمی‌توان مانع روند دیپلماتیک در جهان شد بلکه باید توجه داشت که چه اقدامی در حال رخ دادن است و متناسب با آن نیز رفتار کرد. گروسی به تل‌آویو رفت تا اسنادی از اسرائیلی‌ها دریافت کند و مشخصا این یک پیام برای ایران است. در این میان به نظر می‌رسد که شورای حکام قطعنامه تنبیهی علیه ایران صادر نکند بلکه یک قطعنامه اخطاری علیه ایران بدهد تا موضوع در ماه سپتامبر بار دیگر مورد بررسی قرار گیرد که شورای حکام جلسه دیگری دارد. اگر ما به همین روال پیش برویم در آن نشست سپتامبر به احتمال زیاد قطعنامه تنبیهی علیه ایران صادر می‌شود که آن قطعنامه می‌‌تواند پرونده ما را به شورای امنیت ببرد اما در حال حاضر چنین چیزی مطرح نیست و پرونده ایران به شورای امنیت نمی‌رود.