علی بیگدلی در گفت‌وگو با «آرمان ملی»:
آمریکا میخواهد ایران را به کشورهای عربی نزدیک کند
آرمان ملی آنلاین - علیرضا پورحسین: به نظر می‌رسد که تحولات پیرامون برجام به حساس‌ترین مراحل خود رسیده است. حساسیت این برهه از زمان مشخصا از سال 2015 نیز بیشتر شده است زیرا بحران‌های منطقه‌ای و جهانی کمتری، کشورها را درگیر خود کرده بود و به همین سبب نیز رسیدن به توافق آسان‌تر بود. در این میان سفر جوزف بورل به تهران به نقطه عطفی بدل شد تا توافق برجام در مسیر آخرین پیچ خود قرار گیرد تا به سرمنزل مقصود نزدیک شود. سرمنزل مقصودی که مشخصا می‌تواند به دنبال خود بحران‌های متعدد دیگری همچون عراق، لبنان، یمن، تقابل‌های خلیج فارس و بسیاری مسائل دیگر را پیرامون خود حل و فصل کند. بحران‌هایی که هر کدام به تنهایی می‌تواند گریبان کشورهای اروپایی و غربی نیازمند به انرژی خاورمیانه را گرفته و مشکلات متعددی برای آنها ایجاد کند. در راستای بررسی این مساله «آرمان‌ملی» گفت‌وگویی با علی بیگدلی، تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی داشته است که در ادامه می‌خوانید:
علت برگزاری ادامه مذاکرات برجام در حاشیه خلیج فارس چیست؟
یکی از علت‌های این امر این است که غرب میخواهد ایران را به کشورهای عربی نزدیک کند. این نزدیکی با وساطت قطر و عراق کمک می‌کند تا مشکلات ایران با عربستان کاهش پیدا کند و زمانی که این اختلافات کم شود، آمریکا نیز دردسر کمتری در منطقه خواهد داشت. مشخصا ایجاد بحران در خاورمیانه کاملا به ضرر اروپا و آمریکاست زیرا جهان با بحران انرژی روبه‌رو شده است و کوچک‌ترین مشکلی در این عرصه سبب می‌شود تا غرب از انرژی بیشتری محروم شود و با مشکلات دوچندانی مواجه شود. به همین علت می‌خواهند اختلافات بین ایران و کشورهای عربی را از بین ببرند تا امنیت انرژی برقرار شود. بحران‌زایی در منطقه خلیج‌فارس برای غرب بسیار هزینه زاست. بایدن نیز در حال سفر به منطقه است تا در ادامه برجام را احیا کنند تا تنش‌ها به حداقل برسد. آمریکا در این راستا از تمام ظرفیت‌های دیپلماتیک استفاده می‌کند تا در آینده نزدیک توافق را احیا کند.
چه تهدیدهایی در ورای این فرصت ایجاد شده وجود دارد؟
تغییر و تحولاتی در منطقه در حال رخ دادن است که سطح فشار‌ها بر ایران افزایش پیدا کرده است. اسرائیل با میدان‌داری در شیخ نشینهای خلیج فارس در آینده نزدیک پایگاه‌‌های خود را در نزدیکی ایران مستقر می‌کند. همچنین سفر آینده بایدن به منطقه و دیدار او از اورشلیم و ریاض شرایط منطقه را تغییر می‌‌دهد. اخیرا اعلام شد که حلقه جدیدی در منطقه خاورمیانه در حال شکل گیری است که شامل ترکیه، عربستان، اسرائیل، اردن و مصر خواهد بود. بنابراین شاهد به‌وجود آمدن یک اجماع علیه مقاومت در منطقه هستیم. برجام باب ورود به حل مشکلات دیگر ما با غرب است. ممکن است سال 2025 رئیس‌جمهوری آتی آمریکا هم مانند دونالد ترامپ از توافق برجام خارج شود. بایدن گفته بود اگر قرار است نام سپاه از این لیست خارج شود باید تعهد دهید که در کشورهای همسایه حضور پیدا نکنید. بر همین اساس بود که آقای روحانی از برجام 2 و 3 صحبت کرد. البته این دو موضوع ظاهرا پنهان است، ولی اصلی‌ترین مشکل ما با غرب همین مسائل است. در واقع غرب میخواهد از دروازه برجام و آژانس وارد مسائل دیگر شود. هنوز امید برای احیای برجام وجود دارد. به دلیل اینکه هر دو طرف نیازمند دستیابی به برجام هستند و اگر انعطاف بیشتری از خود نشان دهند. برجام به نقطه ناامید کننده‌‌ای نرسیده است و امیدواریم در روزهای آینده توافقی صورت گیرد. در حال حاضر ما مشغول یک دیپلماسی از کانال اروپا، قطر، عراق و پاکستان هستیم و این مسیر در روزهای آینده نیز ادامه دارد.
آیا سفر مصطفی الکاظمی به تهران که به صورت ناگهانی برای آن تصمیم گیری شد به این موضوعات مرتبط است؟
سفر نخست وزیر عراق به تهران دقیقا در همین راستا بوده و همگی دست‌به‌دست هم داده‌اند تا اختلافات را به حداقل برسانند و از درگیری جدید در منطقه پرهیز کنند. امروز نباید فراموش کرد که اختلافات ایران و کشورهای عربی سبب شد تا عادی سازی روابط با اسرائیل در دستور کار آنها قرار گیرد. مشخص بود که مذاکرات ایران و عربستان در بغداد بدون نتیجه خواهد بود و این مذاکرات نیاز به مکمل خود داشت زیرا عربستان در این زمینه بدون چراغ سبز آمریکا اقدامی انجام نخواهد داد. مجموعه فعالیت‌های چند روز اخیر می‌تواند بسیاری از مسائل را حل کند. امروز ایران نیاز به یک همکاری منطقه‌ای دارد که بدون مشارکت کشورهای عربی این معادله ناقص خواهد ماند. باید به گونه‌ای رفتار کنیم که شیخ نشینهای عربی ایران را یک تهدید ندانند و ما را به عنوان همکار خود قلمداد کنند.
ارسال نظر