روز تشکل‌ها و مشارکت‌های اجتماعی

آرمان ملی آنلاین - روز بیست‌ودوم مردادماه در کشور ما به‌عنوان روزملی تشکل‌ها و مشارکت اجتماعی نامگذاری شده است، برای پاسداشت انسان‌هایی که فراتر از خود می‌اندیشند و در زندگی‌شان دیگر دوستی نقش تعیین کننده‌ای دارد و با وجود همه پیچیدگی‌های زندگی فردی، خانوادگی، اجتماعی و چالش‌های بازار کسب‌وکار که با آن مواجه هستند خود را چنان تربیت کرده‌اند تا به سایر انسان‌هایی که به‌عنوان هموطن، همشهری، مسلمان یا مسیحی در کنارشان و در هر جایی که زندگی می‌کنند، بیندیشند و خود را در برابر چگونگی گذران زندگی آنها مسئول می‌دانند. انسان‌هایی که فقط تماشاگر نیستند، می‌خواهند برای دیگران کاری بکنند بزرگ‌ یا کوچک هر کاری که از دستشان برمی‌آید برای سایر انسان‌ها و برای این احساس مسئولیتی که می‌کنند، پیوسته برای بهبود زندگی، معیشت، درمان، تحصیل، تشکیل خانواده یا دیگر حوایج همنوعان نیازمند خود تلاش می‌کنند. انتظار هیچ نوع پاداشی ندارند حتی برخی نمی‌خواهند که شناخته شوند. وقتی از چرایی خدمتشان به دیگران سوال می‌کنند، پاسخ می‌دهند خداوند فرموده است از رنج دیگران بکاهید، چراغ خاموشی را روشن کنید، دست نیازمندی را بگیرید، قرض مقروضی را ادا کنید، دست محبت به سر یتیمی بکشید، پس ما وقتی فقیر، نیازمند یا انسان گرفتاری را می‌بینیم چگونه می‌توانیم بدون هیچ اقدامی تماشا کنیم و بگذریم. اکنون سال‌هاست که مردم دریافته‌اند اقدامات خیرخواهانه و انسان‌دوستانه فردی دیگر پاسخ مناسبی برای بی‌نیازی و توانمندسازی جامعه نیست بلکه لازم است با مشارکت و همکاری و انجام اقدامات خیرخواهانه جمعی از طریق تشکیل موسسه‌های خیریه و تشکل‌های مردم‌نهاد و سمن‌ها خیرجمعی را اشاعه داد. اینجاست که موضوع ایجاد و توسعه سرمایه اجتماعی از طریق راه‌اندازی سمن‌ها مطرح می‌شود به صورتی‌که در برخی از کشورها تعداد تشکل‌ها به چند صدهزار و میلیون رسیده است. در کشور ما برابر اعلام رئیس سازمان امور اجتماعی کشور در حال حاضر حدود 80هزار موسسه مردم نهاد تشکیل شده است که در موضوعات مختلف مثل کاهش فقر، آبرسانی، ساخت مدرسه و درمانگاه، پرورشگاه، مراکز مراقبت از سالمندان، حمایت از ایتام و غیره وهمچنین در حوزه پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی مثل اعتیاد، کودکان خیابانی، طلاق، چالش‌های خانوادگی، اعتیاد، سکونتگاه‌های غیررسمی و تشکل‌های محیط زیستی و حمایت حیوانات در خدمت جامعه هستند و برای بازسازی و توانمندسازی آنان اقدام می‌کنند. در کشور سه دستگاه وزارت کشور، بهزیستی و نیروی انتظامی به شکل موازی مسئولیت صدور مجوز تاسیس و نظارت بر تشکل‌ها را عهده‌دار هستند. در یک سال اخیر برای انتظام بهتر اداره امور تشکل‌ها پیش‌نویس قانون تشکل‌های اجتماعی توسط مرکز پژوهش‌های مجلس تدوین شده است که خوشبختانه با استقبال همه جانبه موسسه‌های مردم نهاد مواجه شده است که حکایت از وجود یک سرمایه اجتماعی عظیم در کشور است. امید است در یک مشارکت، همفکری وهمراهی بین مجلس و نهادهای مردمی و تشکل‌های اجتماعی و همکاری اهل فکر و اندیشه و فرهیختگان جامعه دستیابی به یک قانون تسهیل‌گر، حمایت کننده، مطالبه‌گر و جامع فراهم گردد و به تصویب مجلس برسد تا بعد از بیش از صد سال که از فعالیت رسمی تشکل‌های مردم نهاد می‌گذرد این موسسه‌ها صاحب قانونی ویژه خودشان شوند و از قانون تجارت که فعلا ملاک فعالیت این نوع نهادهاست فاصله بگیرند و به اختلاف نظرات طولانی مدت خاتمه داده شود. به‌یاد داشته باشیم که وجود یک قانون جامع علاوه بر توسعه تشکل‌های مردمی، فرهنگ‌سازی کار خیر را تسهیل می‌نماید و جمع گرایی را که از نیازهای اساسی کشور است توسعه می‌دهد، تسهیل‌گر پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی است و برای توزیع عادلانه امکانات مردمی در نقاط مختلف کشور تاثیرگذار است. همچنین هنگام بروز حوادث طبیعی مثل سیل و زلزله و دیگر بحران‌ها، دستاورد مناسبی برای سازماندهی امکانات کشور است ضمن آنکه رابطه مردم تهیدست جامعه را با دستگاه‌های دولتی آسان می‌کند و بعنوان واسطه‌ای بین آنها عمل می‌نماید. با توجه به تاثیر بسیار عمیق فعالیت‌های خیرخواهانه سازماندهی شده، توجه داشته باشیم که آنچه باعث استمرار فعالیت‌ها و خدمات رسانی تشکل‌ها به گروه‌های نیازمند جامعه می‌شود وجود افراد نیکوکار و بخشنده است که احساس تکلیف شرعی می‌کنند یا به انجام مسئولیت اجتماعی خود واقف هستند و به زبانی دیگر عشق به انسان دوستی در جانشان ریشه دارد. با این وجود برای توسعه فرهنگ‌سازی کار خیر باید از هر فرصتی در مسیر تکریم و بزرگداشت اهل خیر و نیکوکاری و جوانمردی بهره جست و متولیان امور فرهنگی کشور مکلفند ضمن سیاستگذاری که باید از مدرسه‌ها شروع شود و در رسانه‌ملی مطرح شود تا انشاا... در کشور هشتاد میلیون خیر داشته باشیم و برنامه‌های لازم برای بزرگداشت و تقدیر از نیکوکار و نیکوکاری تدوین کنند و به اجرا‌گذارند و به نامگذاری روزی به نام تشکل‌ها و مشارکت اجتماعی که البته بسیار خوب است، بسنده نکنیم.